İnceleme Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Orta Çağ Kıbrıs’ında Romanlar (Çingeneler)

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 1, 17 - 25, 30.07.2020

Bengü Gülmez

Öz

Ticaret yollarındaki konumu ve Anadolu, Bizans ve Mısır gibi önemli coğrafyalara yakınlığı nedeniyle Kıbrıs, her zaman önemli bir ada olmuştur. Hindistan'dan başlayan ve tüm dünyaya yayılan yolculuklarında Romanların, Bizans topraklarında varlığı IX. yüzyılın başında tescil edildi. Anadolu topraklarına ise VII. yüzyılda Çukurova bölgesinden, XI. yüzyılda Doğu Anadolu bölgesinden girmişlerdir. Kıbrıs'taki en eski kayıt da 1332'de Simeon Simeonis'e aittir. Kıbrıs'ta çeşitli ulusların varlığı, doğal kaynakların zenginliği ve ticaret limanı olması her zaman olduğu gibi Orta Çağ'da da ilgi çekiciydi. Kıbrıs'taki Romanlar üzerine çok az çalışma bulunmaktadır. Bu çalışmada, Romanların Kıbrıs'a ilk kez gelmiş olabilecekleri tarih konusu tüm yönleriyle değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Çingeneler Kıbrıs Orta Çağ Romanlar

Kaynakça

  • Altınöz, İ. (2016). Çingeneler. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi içinde. https://islamansiklopedisi.org.tr/cingeneler adresinden Haziran 13, 2020 tarihinde erişildi.
  • Altınöz, İ. (2007). Osmanlı döneminde Kıbrıs çingeneleri. (O. Kose ed.) Tarihte Kıbrıs içinde (Cilt 2, s. 563-571). İstanbul: İmak Ofset.
  • Angeliki E. L., Morrisson, C. (2007). The Byzantine Economy. Cambridge University Press.
  • Atasoy, A. (2012). Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti köy yerleşmelerine coğrafi bir bakış. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(20), 265-284.
  • Avrupa Komisyonu EUROSTAT (Avrupa İstatistik Ofisi) Nüfus Verileri, https://ec.europa.eu/eurostat/tgm/table.do?tab=table&plugin=1&language=en&pcode=tps00001 adresinden Nisan 28, 2020 tarihinde erişildi.
  • Bataillard, P. (1876). Sur Les Origines des Bohémiens ou Tsiganes. Ernest Leroux.
  • Berkovici, K. (1931). The Story of the Gypsies. Cosmopolitan Book Corporation.
  • Bustron, F. (1886). Chronique de L’İle de Chypre (M. Latrie ed.). İmprimerie Nationale.
  • Crézé R. (2019). Jean- Pierre Liégeois, Roms et Tsiganes, Lectures Les comptes rendus, http://journals.openedition.org/lectures/39464 adresinden Nisan 25, 2020 tarihinde erişildi.
  • Demirci M. (2016). Abbasiler döneminde Adana ve Çukurova’nın iskanı ve islamlaştırılması. (Y.Kurt, M. F. Sansar eds.) Uluslararası Tarihte Adana ve Çukurova Sempozyumu Bildirileri içinde (Cilt 1, s. 309-324). Adana: Akademisyen Kitabevi.
  • Dingeç, E. (2017). Kıbrıs’a Kıptilerin gelişi. (O. Kose ed.) Tarihte Kıbrıs 1. Cilt içinde (s. 89-96). İstanbul: İmak Ofset.
  • Fraser, A. (2005). Avrupa halkları Çingeneler (İ. İnanç çev.) Homer Yayınları.
  • Frescobaldi, L. N. (1818). Viaggio di Leonardo di Niccolo Frescobaldi Fiorentino in Egitto e İn Terra Santa. Carlo Mordacchini.
  • Gila-Kochanowski, V. (1994). Parlons Tsigane Histoire, Culture et Langue du Peuple Tsigane, Editions l’Harmattan.
  • Gökbilgin, M. T. (1977). Çingeneler, İslam Ansiklopedisi içinde (Cilt 3, s.420-426). İstanbul: MEB Yayınları.
  • Göncüoğlu, F., Yavuztürk, P. (2009). Sulukule ve Çingeneleri. Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, 0(23), 107-134.
  • Gözlü, A. (2011). Kıbrıs eskiçağı ve jeopolitiği. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi.
  • Gregorae, N. (1829). Byzantina Historia Graece et Latine. Cilt 1. (L. Schopeni ed.) İmpensis Ed. Weberi.
  • Heng, G. (2018). The Invention of Race in the European Middle Ages. Cambridge University Press.
  • İbnü’l Esir. (1991). El-Kamil Fi’t-Tarih. (A. Özaydın çev.). Cilt 9. Bahar Yayınları.
  • İnalcık, H. (2017). Osmanlı İmparatorluğu’nun ekonomik ve sosyal tarihi 1300-1600. Cilt 1. (H. Berktay çev.). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Kenrick, D. (2007). Historical Dictionary of The Gypsies (Romanies). Maryland: Scarecrow Press.
  • Turkish Republic of Northern Cyprus Prime Ministry State Planning Organization Economic and Social Indicators 2017. http://www.devplan.org/Ecosos/BOOK/SEG- 2017.pdf adresinden Nisan 28,2020 tarihinde erişildi.
  • Liégois, J.P., (2007). Rome in Europe. Council of Europe Publishing.
  • Marsh, A. ve Strand, E. (2003). “… Spies, deserters and undesirable persons…” The Gypsies of Cyprus, 1322-2003. Journal of Dom Research Center, 1(8). http://www.domresearchcenter.com/journal/18/cyprus8.html adresinden Haziran 3, 2020 tarihinde erişildi.
  • Marsh, A. (2010). The Gypsies in Turkey: history, ethnicity and identity, an action research strategy in practice. (D. Le Bas ve T. Acton eds.) All Change! Romani Studies Through Romani Eyes içinde (s.27-38). Hertfordshire: University of Hertfordshire Press.
  • Moréri, L. (1759). Le Grand Dictionnaire Historique ou Le Mélange Curieux de L’Histoire Sacré et Profane. Cilt 2. Les Libraires Associés.
  • Muratorii, L. A. (1731). Cronica di Bologna, Rerum İtalicarum Scriptores içinde. (Cilt 18, s.239-791). Ex Typographia Societatis Palatinae.
  • Oprisan, A. (2002). Overview on the Roma in Turkey. Journal of Dom Research Center, 1(7), www.domresearchcenter.com/journal/177overview7.htm adresinden Nisan 26, 2020 tarihinde erişildi.
  • Öztürk, M.C. (2017). Başbakanlık Osmanlı arşivine göre Kıbrıs tekkeleri. (O. Köse ed.), Tarihte Kıbrıs içinde (Cilt 2, s.625-660). İstanbul: İmak Ofset.
  • Panayi, P. (2009). Ethnic Miniorty Creation in Modern Europe: Cyprus in Context. The Miniorities of Cyprus: Develeopment Patterns and The Identity of The İnternal- Exclusion içinde. (A Varnava, N. Coureas, § M. Elia eds.) Cambridge Scholars Publishing.
  • Radenez J. (2016). Contribution à l’histoire des Tsiganes en Europe, Hommes & Migrations Revue française de référence sur les dynamiques migratoires, 1314(Migrations chinoises et générations). http://journals.openedition.org/hommesmigrations/3660 adresinden Nisan 25, 2020 tarihinde erişildi.
  • Society of Antiquaries of London (1785). Archaeologia: or Miscellaneous Tracts Relating to Antiquity. Cilt 7. The Society.
  • Soulis, G. C. (1961). The Gypsies in The Byzantine Empire and The Balkans in The Late Middle Ages. Dumbarton Oaks Papers, 15, 141-165, DOI: 10.2307/1291178.
  • Şahin, İ. (2011). Kıbrıs’ın sosyal tarihi (Tarihi Arka Planı ve 1945-1974 Arası Olayları). (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi.
  • Taberi (1991). Milletler ve hükümdarlar tarihi. Cilt 1. (Z. K. Ugan ve A. Temir çev.) İstanbul: MEB Yayınları.
  • Thevet, A. (1556). Cosmographie de Levant, J. de Tournes et G. Gazeau.
  • Topuz, S. K. (2010). Yurttaşlık kavramı ve Türkiye’de yurttaşlık: Edirne Çingenelerinin/ Romanlarının yurttaşlık algısı üzerine bir araştırma. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi.
  • Yaprak, M. (2015). Etiketleme kuramı çerçevesinde Çingene etnisitesinde kirlilik ve sosyal dışlanmışlık algısı (İzmir Tepecik örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Mardin Artuklu Üniversitesi.

Romanis (Gypsies) in Medieval Cyprus

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 1, 17 - 25, 30.07.2020

Bengü Gülmez

Öz

Cyprus has always been an important island because of its location on trade routes and its proximity to important lands such as Anatolia, Byzantine and Egypt. Romanis were registered in the Byzantine lands at the beginning of the IX century, on their journey that started from India and spread all over the world. They entered the Anatolian lands from the Çukurova region in the VII century, and from the Eastern Anatolia region in the XI century. The oldest record in Cyprus belongs to Simeon Simeonis in 1332. The presence of various nations in Cyprus, the richness of its natural resources, and the fact that it was a trading port has been interesting in the Middle Ages as it has always been. There are very few studies on Romanis in Cyprus. In this study, the issue of the date when Romanis might have come to Cyprus for the first time will be evaluated in all aspects.

Anahtar Kelimeler

Romanis Gypsies Cyprus Medieval

Kaynakça

  • Altınöz, İ. (2016). Çingeneler. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi içinde. https://islamansiklopedisi.org.tr/cingeneler adresinden Haziran 13, 2020 tarihinde erişildi.
  • Altınöz, İ. (2007). Osmanlı döneminde Kıbrıs çingeneleri. (O. Kose ed.) Tarihte Kıbrıs içinde (Cilt 2, s. 563-571). İstanbul: İmak Ofset.
  • Angeliki E. L., Morrisson, C. (2007). The Byzantine Economy. Cambridge University Press.
  • Atasoy, A. (2012). Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti köy yerleşmelerine coğrafi bir bakış. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(20), 265-284.
  • Avrupa Komisyonu EUROSTAT (Avrupa İstatistik Ofisi) Nüfus Verileri, https://ec.europa.eu/eurostat/tgm/table.do?tab=table&plugin=1&language=en&pcode=tps00001 adresinden Nisan 28, 2020 tarihinde erişildi.
  • Bataillard, P. (1876). Sur Les Origines des Bohémiens ou Tsiganes. Ernest Leroux.
  • Berkovici, K. (1931). The Story of the Gypsies. Cosmopolitan Book Corporation.
  • Bustron, F. (1886). Chronique de L’İle de Chypre (M. Latrie ed.). İmprimerie Nationale.
  • Crézé R. (2019). Jean- Pierre Liégeois, Roms et Tsiganes, Lectures Les comptes rendus, http://journals.openedition.org/lectures/39464 adresinden Nisan 25, 2020 tarihinde erişildi.
  • Demirci M. (2016). Abbasiler döneminde Adana ve Çukurova’nın iskanı ve islamlaştırılması. (Y.Kurt, M. F. Sansar eds.) Uluslararası Tarihte Adana ve Çukurova Sempozyumu Bildirileri içinde (Cilt 1, s. 309-324). Adana: Akademisyen Kitabevi.
  • Dingeç, E. (2017). Kıbrıs’a Kıptilerin gelişi. (O. Kose ed.) Tarihte Kıbrıs 1. Cilt içinde (s. 89-96). İstanbul: İmak Ofset.
  • Fraser, A. (2005). Avrupa halkları Çingeneler (İ. İnanç çev.) Homer Yayınları.
  • Frescobaldi, L. N. (1818). Viaggio di Leonardo di Niccolo Frescobaldi Fiorentino in Egitto e İn Terra Santa. Carlo Mordacchini.
  • Gila-Kochanowski, V. (1994). Parlons Tsigane Histoire, Culture et Langue du Peuple Tsigane, Editions l’Harmattan.
  • Gökbilgin, M. T. (1977). Çingeneler, İslam Ansiklopedisi içinde (Cilt 3, s.420-426). İstanbul: MEB Yayınları.
  • Göncüoğlu, F., Yavuztürk, P. (2009). Sulukule ve Çingeneleri. Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, 0(23), 107-134.
  • Gözlü, A. (2011). Kıbrıs eskiçağı ve jeopolitiği. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi.
  • Gregorae, N. (1829). Byzantina Historia Graece et Latine. Cilt 1. (L. Schopeni ed.) İmpensis Ed. Weberi.
  • Heng, G. (2018). The Invention of Race in the European Middle Ages. Cambridge University Press.
  • İbnü’l Esir. (1991). El-Kamil Fi’t-Tarih. (A. Özaydın çev.). Cilt 9. Bahar Yayınları.
  • İnalcık, H. (2017). Osmanlı İmparatorluğu’nun ekonomik ve sosyal tarihi 1300-1600. Cilt 1. (H. Berktay çev.). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Kenrick, D. (2007). Historical Dictionary of The Gypsies (Romanies). Maryland: Scarecrow Press.
  • Turkish Republic of Northern Cyprus Prime Ministry State Planning Organization Economic and Social Indicators 2017. http://www.devplan.org/Ecosos/BOOK/SEG- 2017.pdf adresinden Nisan 28,2020 tarihinde erişildi.
  • Liégois, J.P., (2007). Rome in Europe. Council of Europe Publishing.
  • Marsh, A. ve Strand, E. (2003). “… Spies, deserters and undesirable persons…” The Gypsies of Cyprus, 1322-2003. Journal of Dom Research Center, 1(8). http://www.domresearchcenter.com/journal/18/cyprus8.html adresinden Haziran 3, 2020 tarihinde erişildi.
  • Marsh, A. (2010). The Gypsies in Turkey: history, ethnicity and identity, an action research strategy in practice. (D. Le Bas ve T. Acton eds.) All Change! Romani Studies Through Romani Eyes içinde (s.27-38). Hertfordshire: University of Hertfordshire Press.
  • Moréri, L. (1759). Le Grand Dictionnaire Historique ou Le Mélange Curieux de L’Histoire Sacré et Profane. Cilt 2. Les Libraires Associés.
  • Muratorii, L. A. (1731). Cronica di Bologna, Rerum İtalicarum Scriptores içinde. (Cilt 18, s.239-791). Ex Typographia Societatis Palatinae.
  • Oprisan, A. (2002). Overview on the Roma in Turkey. Journal of Dom Research Center, 1(7), www.domresearchcenter.com/journal/177overview7.htm adresinden Nisan 26, 2020 tarihinde erişildi.
  • Öztürk, M.C. (2017). Başbakanlık Osmanlı arşivine göre Kıbrıs tekkeleri. (O. Köse ed.), Tarihte Kıbrıs içinde (Cilt 2, s.625-660). İstanbul: İmak Ofset.
  • Panayi, P. (2009). Ethnic Miniorty Creation in Modern Europe: Cyprus in Context. The Miniorities of Cyprus: Develeopment Patterns and The Identity of The İnternal- Exclusion içinde. (A Varnava, N. Coureas, § M. Elia eds.) Cambridge Scholars Publishing.
  • Radenez J. (2016). Contribution à l’histoire des Tsiganes en Europe, Hommes & Migrations Revue française de référence sur les dynamiques migratoires, 1314(Migrations chinoises et générations). http://journals.openedition.org/hommesmigrations/3660 adresinden Nisan 25, 2020 tarihinde erişildi.
  • Society of Antiquaries of London (1785). Archaeologia: or Miscellaneous Tracts Relating to Antiquity. Cilt 7. The Society.
  • Soulis, G. C. (1961). The Gypsies in The Byzantine Empire and The Balkans in The Late Middle Ages. Dumbarton Oaks Papers, 15, 141-165, DOI: 10.2307/1291178.
  • Şahin, İ. (2011). Kıbrıs’ın sosyal tarihi (Tarihi Arka Planı ve 1945-1974 Arası Olayları). (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi.
  • Taberi (1991). Milletler ve hükümdarlar tarihi. Cilt 1. (Z. K. Ugan ve A. Temir çev.) İstanbul: MEB Yayınları.
  • Thevet, A. (1556). Cosmographie de Levant, J. de Tournes et G. Gazeau.
  • Topuz, S. K. (2010). Yurttaşlık kavramı ve Türkiye’de yurttaşlık: Edirne Çingenelerinin/ Romanlarının yurttaşlık algısı üzerine bir araştırma. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi.
  • Yaprak, M. (2015). Etiketleme kuramı çerçevesinde Çingene etnisitesinde kirlilik ve sosyal dışlanmışlık algısı (İzmir Tepecik örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Mardin Artuklu Üniversitesi.
Toplam 39 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil İngilizce
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Bengü Gülmez 0000-0002-2339-2110

Yayımlanma Tarihi 30 Temmuz 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020Cilt: 3 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Gülmez, B. (2020). Romanis (Gypsies) in Medieval Cyprus. International Journal of Economics Administrative and Social Sciences, 3(1), 17-25.
 Kapak Resmi İndir