Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Yetişkinlerde Bazı Demografik Değişkenlerle Mutluluk Korkusu, Aleksitimi, Depresyon ve Kişilik Özellikleri Arasındaki İlişkiler

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 1, 40 - 56, 22.07.2022

Deniz Şibka Hakan Duman

Öz

Bu araştırmanın amacı; yetişkin bireylerde mutluluk korkusu, aleksitimi, depresyon ve kişilik özelliklerinin demografik değişkenler açısından incelenmesidir. Araştırmanın evrenini 21- 55 yaş yetişkin bireyler oluşturmakla beraber örneklem ise bu evrenden rastgele olmayan örnekleme tekniklerinden uygun (kolaylı) örnekleme tekniği ile seçilen 385 gönüllü oluşturmaktadır. Araştırmada, veri toplama araçları olarak “Demografik Bilgi Formu”, “Mutluluk Korkusu Ölçeği (MKÖ)”, “Toronto Aleksitimi Ölçeği (TAS-20)”, “Beck Depresyon Envanteri (BDE)” ve “Hızlı Büyük Beşli Kişilik Testi (HBBKT)” kullanılmıştır. Araştırmada Bağımsız İki Örneklem T-test, One Way Anova, Kruskal Wallis-h, Mann Whitney-u fark analizleri, Pearson Korelasyon analizi yapılmıştır. Analizler alfa=0.05 düzeyinde incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; yetişkin bireylerde mutluluk korkusu ve aleksitimi düzeyinin; cinsiyet, gelir durumu ve anne eğitim düzeyine göre; depresyon düzeyinin medeni hal, gelir durumuna göre; kişilik özelliklerinin gelir durumuna göre anlamlı düzeyde farklılık gösterdiği görülmüştür. Ayrıca mutluluk korkusunun ve depresyonun yaş değişkeni ile negatif, kişilik özelliklerinin yaş değişkeni ile pozitif yönde ilişkili olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Mutluluk Korkusu Aleksitimi Depresyon Kişilik Özellikleri Demografik Değişkenler

Kaynakça

  • Aydın, O., & Konyalıoğlu, P. (2011). 18-21 yaş grubu bireylerin zeka düzeyleri ile psikolojik semptom düzeyleri arasındaki ilişki. Talent, 1(1), 77-103.
  • Bagby, M., Taylor, G. J., & Ryan, D. (1986). Toronto Alexithymia Scale: Relationship with personality and psychopathology measures. Psychotherapy and Psychosomatics, 45(4), 207-215.
  • Parker, J. D., Michael Bagby, R., Taylor, G. J., Endler, N. S., & Schmitz, P. (1993). Factorial validity of the 20‐item Toronto Alexithymia Scale. European Journal of personality, 7(4), 221-232.
  • Batıgün, A. D.,& Büyükşahin, A.(2008). Aleksitimi: Psikolojik belirtiler ve bağlanma stilleri. Klinik Psikiyatri Dergisi, 11(3).
  • Beck, A. T. (1964). Thinking and depression: II. Theory and therapy. Archives of General Psychiatry, 10(6), 561-571.
  • Bozkurt, N. (2004). Bir grup üniversite öğrencisinin depresyon ve kaygı düzeyleri ile çeşitli değişkenler arasındaki ilişkiler. Eğitim ve Bilim, 29(133).
  • Bulut, S. S. (2017). Beş faktör kişilik özellikleri,stresle başa çıkma ve depresyon arasındaki ilişkiler: Gazi Eğitim Fakültesi Örneği. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 6(2), 1205-1221.
  • Cüceloğlu, D. (1991). İnsan ve Davranışı.İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Demirci, İ., Ekşi, H., Kardaş, S. ve Dinçer, D. (2016). Mutluluk Korkusu Ölçeği’nin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirliği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(4), 2057-2072.
  • Dereboy, İ. F. (1990). Aleksitimi Özbildirim Ölçeklerinin Psikometrik Özellikleri Üzerine Bir Çalışma (Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi). Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi.
  • Diener,E. (2009). Subjective well-being. The Science of Well-being, 11-58.
  • Diener, E., Sandvik, E., Seidlitz, L., & Diener, M. (1993). The relationship between income and subjective well-being: Relative or absolute?Social Indicators Research, 28(3), 195-223.
  • Doğan, T. (2012). Beş faktör kişilik özellikleri ve öznel iyi oluş. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 14(1), 56-64.
  • Ekşi, H., İkiz, K., Başman, M.(2020). Üniversite öğrencilerinin mutluluk korkusu ve duygularını ifade etme becerileri arasındaki ilişkide öz duyarlılığın aracı rolü. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(2), 820-829.
  • Gilbert,P., McEwan, K., Catarino, F., Baião, R., & Palmeira, L. (2014). Fears of happiness and compassion in relationship with depression, alexithymia, and attachment security in a depressed sample. British Journal of Clinical Psychology, 53(2),228-244.
  • Gilbert, P., McEwan, K., Gibbons, L., Chotai, S., Duarte, J., & Matos, M. (2012).Fears of compassion and happiness in relation to alexithymia, mindfulness, and self‐criticism. Psychology and Psychotherapy: Theory, Research and Practice, 85(4), 374-390.
  • Glenn, N.D. (1990).Quantitative research on marital quality in the 1980s: A critical review. Journal of Marriage and the Family, 818-831.
  • Güleç, H., & Köse, S. (2009). Yazıcı Güleç M, Çıtak S, Evren C, Borckardt J, ve ark. Yirmi soruluk Toronto Aleksimi Ölçeği'nin Türkçe uyarlamasının geçerlik ve güvenirliğinin incelenmesi. J Clin Psychopharmacol, 19(3), 213-219.
  • Joshanloo, M. (2013). The influence of fear of happiness beliefs on responses to the satisfaction with life scale. Personalitiy and Individual Differences, 54, 647-651. https://dx.doi.org/10.1016/j.paid.2012.11.011
  • Joshanloo, M., Lepshokova, Z. K., Panyusheva, T., Natalia, A., Poon, W. C., Yeung, V. W. L., ... & Jiang, D. Y. (2014). Cross-cultural validation of fear of happiness scale across 14 national groups. Journal of Cross Cultural Psychology, 45(2), 246-264.
  • Koçak, R. (2002). Aleksitimi: kuramsal çerçeve tedavi yaklaşımları.Ankara University, Journal of Faculty of Educational Sciences, 35(1), 183-202.
  • Kreitler, S. (2002). The psychosemantic approach to alexithymia. Personality and individual differences, 33(3), 393-407.
  • Lane, R. D., Sechrest, L., & Riedel, R. (1998). Sociodemographic correlates of alexithymia. Comprehensive psychiatry, 39(6), 377-385.
  • Levant, R. F., Good, G. E., Cook, S. W., O'Neil, J. M., Smalley, K. B., Owen, K., & Richmond, K. (2006). The normative Male Alexithymia Scale: Measurement of a gender-linked syndrome. Psychology of Men & Masculinity, 7(4), 212.
  • Levant, R. F., Hall, R. J., Williams, C. M., & Hasan, N. T. (2009). Gender differences in alexithymia. Psychology of Men & Masculinity, 10(3), 190.
  • Lyubomirsky, S., Sheldon, K. M., & Schkade, D. (2005). Pursuing happiness: The architecture of sustainable change. Review of general psychology, 9(2), 111-131.
  • Maccoby, E. E. (1990). Gender and relationships: A developmental account. American psychologist, 45(4), 513.
  • Morsünbül, Ü. (2014). Hızlı büyük beşli kişilik testi türkçe versiyonu geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Düşünen Adam-Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi, 27(4), 316-322.
  • Rantanen, J., Metsäpelto, R. L., Feldt, T., Pulkkinen, L. E. A., & Kokko, K. (2007). Long‐term stability in the Big Five personality traits in adulthood. Scandinavian Journal of Psychology, 48(6), 511-518.
  • Salminen, J. K., Saarijärvi, S., Äärelä, E., Toikka, T., & Kauhanen, J. (1999). Prevalence of alexithymia and its association with sociodemographic variables in the general population of Finland. Journal of psychosomatic research, 46(1), 75-82.
  • Sarı, T.,& Çakır, G. (2016). Mutluluk korkusu ile öznel ve psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(25), 222-229.
  • Seligman, M. E.,& Csikszentmihalyi, M. (2014). Positive psychology: An introduction. In Flow and the foundations of positive psychology (pp. 279-298). Springer, Dordrecht.
  • Şar, V., Türk, T., & Öztürk, E. (2019). Fear of happiness among college students: The role of gender, childhood psychological trauma, and dissociation. Indian journal of psychiatry, 61(4), 389.
  • Tatlılıoğlu, K. (2014). Üniversite öğrencilerinin beş faktör kişilik kuramı’na göre kişilik özellikleri alt boyutlarinin bazi değişkenlere göre incelenmesi. Tarih Okulu Dergisi, 2014(XVII).
  • Tunç, A. Ç. (2020). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin yaşam doyumu ile mutluluk korkusu düzeylerindeki ilişkinin incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 5(1), 57-68.
  • Tychey, C., Garnier, S., Lighezzolo-Alnot, J., Claudon, P., & Rebourg-Roesler, C. (2010). An accumulation of negative life events and the construction of alexithymia: a longitudinal and clinical approach. Journal of personality assessment, 92(3), 189-206.
  • Ünal, G. (2004). Bir grup üniversiteli gençte çekingenlik, aleksitimi ve benlik saygısının değerlendirilmesi. Klinik Psikiyatri, 7(4), 215-222.
  • Yılmaz, N., S. (2020). Depresyonda Bedensel Belirtilerle Nörotisizm ve Aleksitimi İlişkisinin İncelenmesi (Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Uzmanlık Tezi).

Relationships Between Some Demographic Variables and Fear of Happiness, Alexithymia, Depression, and Personality Traits in Adults

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 1, 40 - 56, 22.07.2022

Deniz Şibka Hakan Duman

Öz

The aim of the present study is to examine the fear of happiness, alexithymia, depression and personality traits in adult individuals in terms of demographic variables. For this purpose, the population of the research is adult individuals aged 21-55. The sample of the study consists of 385 participants selected from this population by convenience sampling method from non-random sampling method. In the study, "Demographic Information Form", “Fear of Happiness Scale (FHS)”, “Toronto Alexitymia Scale (TAS-20)” and “Beck Depression Inventory (BDI)” and “Quick Big Five Personality Test (QBFPT)” were used as data collection tools. Independent Two Sample T-test, One Way Anova, Kruskal Wallis-h, Mann Whitney-u difference test, Pearson Correlation Analysis were performed for analysis in the study. Analyzes were analyzed at alpha=0.05 level. According to the research results; the level of fear of happiness and alexithymia of the participants; It was seen that there was a significant difference according to gender, income status and mother's education level. The level of depression of the participants; It was seen that there was a significant difference according to income status and marital status. The level of depression of the participants; It was seen that there was a significant difference according to income status and marital status. It has been concluded that the personality traits according to their income status differ significantly. The Pearson Correlation Analysis results showed that; a negatively significant relationship was determined between fear of happiness, depression and age. A positive significant relationship was determined between personality traits and age.

Anahtar Kelimeler

Fear of Happiness Alexithmia Depression Personality Traits Demographic Variables

Kaynakça

  • Aydın, O., & Konyalıoğlu, P. (2011). 18-21 yaş grubu bireylerin zeka düzeyleri ile psikolojik semptom düzeyleri arasındaki ilişki. Talent, 1(1), 77-103.
  • Bagby, M., Taylor, G. J., & Ryan, D. (1986). Toronto Alexithymia Scale: Relationship with personality and psychopathology measures. Psychotherapy and Psychosomatics, 45(4), 207-215.
  • Parker, J. D., Michael Bagby, R., Taylor, G. J., Endler, N. S., & Schmitz, P. (1993). Factorial validity of the 20‐item Toronto Alexithymia Scale. European Journal of personality, 7(4), 221-232.
  • Batıgün, A. D.,& Büyükşahin, A.(2008). Aleksitimi: Psikolojik belirtiler ve bağlanma stilleri. Klinik Psikiyatri Dergisi, 11(3).
  • Beck, A. T. (1964). Thinking and depression: II. Theory and therapy. Archives of General Psychiatry, 10(6), 561-571.
  • Bozkurt, N. (2004). Bir grup üniversite öğrencisinin depresyon ve kaygı düzeyleri ile çeşitli değişkenler arasındaki ilişkiler. Eğitim ve Bilim, 29(133).
  • Bulut, S. S. (2017). Beş faktör kişilik özellikleri,stresle başa çıkma ve depresyon arasındaki ilişkiler: Gazi Eğitim Fakültesi Örneği. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 6(2), 1205-1221.
  • Cüceloğlu, D. (1991). İnsan ve Davranışı.İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Demirci, İ., Ekşi, H., Kardaş, S. ve Dinçer, D. (2016). Mutluluk Korkusu Ölçeği’nin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirliği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(4), 2057-2072.
  • Dereboy, İ. F. (1990). Aleksitimi Özbildirim Ölçeklerinin Psikometrik Özellikleri Üzerine Bir Çalışma (Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi). Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi.
  • Diener,E. (2009). Subjective well-being. The Science of Well-being, 11-58.
  • Diener, E., Sandvik, E., Seidlitz, L., & Diener, M. (1993). The relationship between income and subjective well-being: Relative or absolute?Social Indicators Research, 28(3), 195-223.
  • Doğan, T. (2012). Beş faktör kişilik özellikleri ve öznel iyi oluş. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 14(1), 56-64.
  • Ekşi, H., İkiz, K., Başman, M.(2020). Üniversite öğrencilerinin mutluluk korkusu ve duygularını ifade etme becerileri arasındaki ilişkide öz duyarlılığın aracı rolü. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(2), 820-829.
  • Gilbert,P., McEwan, K., Catarino, F., Baião, R., & Palmeira, L. (2014). Fears of happiness and compassion in relationship with depression, alexithymia, and attachment security in a depressed sample. British Journal of Clinical Psychology, 53(2),228-244.
  • Gilbert, P., McEwan, K., Gibbons, L., Chotai, S., Duarte, J., & Matos, M. (2012).Fears of compassion and happiness in relation to alexithymia, mindfulness, and self‐criticism. Psychology and Psychotherapy: Theory, Research and Practice, 85(4), 374-390.
  • Glenn, N.D. (1990).Quantitative research on marital quality in the 1980s: A critical review. Journal of Marriage and the Family, 818-831.
  • Güleç, H., & Köse, S. (2009). Yazıcı Güleç M, Çıtak S, Evren C, Borckardt J, ve ark. Yirmi soruluk Toronto Aleksimi Ölçeği'nin Türkçe uyarlamasının geçerlik ve güvenirliğinin incelenmesi. J Clin Psychopharmacol, 19(3), 213-219.
  • Joshanloo, M. (2013). The influence of fear of happiness beliefs on responses to the satisfaction with life scale. Personalitiy and Individual Differences, 54, 647-651. https://dx.doi.org/10.1016/j.paid.2012.11.011
  • Joshanloo, M., Lepshokova, Z. K., Panyusheva, T., Natalia, A., Poon, W. C., Yeung, V. W. L., ... & Jiang, D. Y. (2014). Cross-cultural validation of fear of happiness scale across 14 national groups. Journal of Cross Cultural Psychology, 45(2), 246-264.
  • Koçak, R. (2002). Aleksitimi: kuramsal çerçeve tedavi yaklaşımları.Ankara University, Journal of Faculty of Educational Sciences, 35(1), 183-202.
  • Kreitler, S. (2002). The psychosemantic approach to alexithymia. Personality and individual differences, 33(3), 393-407.
  • Lane, R. D., Sechrest, L., & Riedel, R. (1998). Sociodemographic correlates of alexithymia. Comprehensive psychiatry, 39(6), 377-385.
  • Levant, R. F., Good, G. E., Cook, S. W., O'Neil, J. M., Smalley, K. B., Owen, K., & Richmond, K. (2006). The normative Male Alexithymia Scale: Measurement of a gender-linked syndrome. Psychology of Men & Masculinity, 7(4), 212.
  • Levant, R. F., Hall, R. J., Williams, C. M., & Hasan, N. T. (2009). Gender differences in alexithymia. Psychology of Men & Masculinity, 10(3), 190.
  • Lyubomirsky, S., Sheldon, K. M., & Schkade, D. (2005). Pursuing happiness: The architecture of sustainable change. Review of general psychology, 9(2), 111-131.
  • Maccoby, E. E. (1990). Gender and relationships: A developmental account. American psychologist, 45(4), 513.
  • Morsünbül, Ü. (2014). Hızlı büyük beşli kişilik testi türkçe versiyonu geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Düşünen Adam-Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi, 27(4), 316-322.
  • Rantanen, J., Metsäpelto, R. L., Feldt, T., Pulkkinen, L. E. A., & Kokko, K. (2007). Long‐term stability in the Big Five personality traits in adulthood. Scandinavian Journal of Psychology, 48(6), 511-518.
  • Salminen, J. K., Saarijärvi, S., Äärelä, E., Toikka, T., & Kauhanen, J. (1999). Prevalence of alexithymia and its association with sociodemographic variables in the general population of Finland. Journal of psychosomatic research, 46(1), 75-82.
  • Sarı, T.,& Çakır, G. (2016). Mutluluk korkusu ile öznel ve psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(25), 222-229.
  • Seligman, M. E.,& Csikszentmihalyi, M. (2014). Positive psychology: An introduction. In Flow and the foundations of positive psychology (pp. 279-298). Springer, Dordrecht.
  • Şar, V., Türk, T., & Öztürk, E. (2019). Fear of happiness among college students: The role of gender, childhood psychological trauma, and dissociation. Indian journal of psychiatry, 61(4), 389.
  • Tatlılıoğlu, K. (2014). Üniversite öğrencilerinin beş faktör kişilik kuramı’na göre kişilik özellikleri alt boyutlarinin bazi değişkenlere göre incelenmesi. Tarih Okulu Dergisi, 2014(XVII).
  • Tunç, A. Ç. (2020). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin yaşam doyumu ile mutluluk korkusu düzeylerindeki ilişkinin incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 5(1), 57-68.
  • Tychey, C., Garnier, S., Lighezzolo-Alnot, J., Claudon, P., & Rebourg-Roesler, C. (2010). An accumulation of negative life events and the construction of alexithymia: a longitudinal and clinical approach. Journal of personality assessment, 92(3), 189-206.
  • Ünal, G. (2004). Bir grup üniversiteli gençte çekingenlik, aleksitimi ve benlik saygısının değerlendirilmesi. Klinik Psikiyatri, 7(4), 215-222.
  • Yılmaz, N., S. (2020). Depresyonda Bedensel Belirtilerle Nörotisizm ve Aleksitimi İlişkisinin İncelenmesi (Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Uzmanlık Tezi).
Toplam 38 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Psikoloji
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Deniz Şibka 0000-0002-4916-1732

Hakan Duman

Yayımlanma Tarihi 22 Temmuz 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022Cilt: 5 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Şibka, D., & Duman, H. (2022). Yetişkinlerde Bazı Demografik Değişkenlerle Mutluluk Korkusu, Aleksitimi, Depresyon ve Kişilik Özellikleri Arasındaki İlişkiler. International Journal of Economics Administrative and Social Sciences, 5(1), 40-56.
 Kapak Resmi İndir